De Belastingdienst trekt op 1 januari 2024 de goedkeuring in voor de modelovereenkomst gebaseerd op vrije vervanging. Dit in verband met het Deliveroo-arrest. Sinds dit arrest geeft vrije vervanging geen zekerheid meer dat er geen sprake is van een arbeidsovereenkomst. Werkgevers hebben tot 1 januari 2024 om de overeenkomsten opnieuw te beoordelen en – zo nodig – aan te passen.
De modelovereenkomst gebaseerd op vrije vervanging
De Belastingdienst trekt per 1 januari 2024 de goedkeuring voor de modelovereenkomst gebaseerd op vrije vervanging in. Dit betekent dat de modelovereenkomsten die zijn gebaseerd op vrije vervanging geen zekerheid meer geven over de (fiscale) arbeidsrelatie. De Belastingdienst maakt deze keuze vanwege het Deliveroo-arrest.
Het Deliveroo-arrest
De Hoge Raad oordeelde in het Deliveroo-arrest dat de bezorgers van Deliveroo werknemers zijn. De Hoge Raad besteedt onder andere aandacht aan de vrije vervanging van de bezorgers van Deliveroo. Deliveroo heeft in de opdrachtovereenkomsten namelijk opgenomen dat de bezorgers zich vrijelijk mogen laten vervangen. In dit arrest oordeelt de Hoge Raad dat vrije vervanging slechts een omstandigheid is bij de beoordeling van de arbeidsrelatie. De vrije vervanging alleen is niet meer voldoende om een opdrachtovereenkomst aan te nemen.
De modelovereenkomst gebaseerd op vrije vervanging
De Belastingdienst trekt per 1 januari 2024 de goedkeuring voor de modelovereenkomst gebaseerd op vrije vervanging in. Dit betekent dat de modelovereenkomsten die zijn gebaseerd op vrije vervanging geen zekerheid meer geven over de (fiscale) arbeidsrelatie. De Belastingdienst maakt deze keuze vanwege het Deliveroo-arrest.
Gevolgen voor de modelovereenkomst
De modelovereenkomst gebaseerd op vrije vervanging neemt als uitgangspunt dat er sprake is van een opdrachtovereenkomst wanneer de werkende zich vrijelijk mag laten vervangen. Dit is sinds het Deliveroo-arrest niet meer het geval. Deze modelovereenkomst is nu dus verouderd. Vandaar dat de Belastingdienst de goedkeuring intrekt.
Gevolgen voor individuele en brancheovereenkomsten
Overigens geldt dat alle overeenkomsten die gebaseerd zijn op vrije vervanging geen zekerheid meer geven over de arbeidsrelatie. Het gaat dus niet alleen om de modelovereenkomst van de Belastingdienst maar ook om brancheovereenkomsten en individuele overeenkomsten.
Wat moet een opdrachtgever doen?
Maakt u gebruik van een (model)overeenkomst gebaseerd op vrije vervanging? Dan moet u voor 1 januari 2024 de arbeidsrelatie opnieuw beoordelen en de overeenkomst, indien nodig, aanpassen.
Voor werkgevers die met zzp’ers werken, is dit het juiste moment om de arbeidsrelaties binnen de onderneming in kaart te brengen. De afgelopen jaren heeft de Belastingdienst namelijk amper gehandhaafd op schijnzelfstandigheid. Demissionair Minister Karien van Gennip heeft echter aangekondigd dat de handhaving wordt opgeschroefd. De Belastingdienst gaat vanaf 1 januari 2025 zelfs weer volledig handhaven. Daarom is het verstandig om proactief de arbeidsrelaties te beoordelen om eventuele werknemersclaims te voorkomen. Wij adviseren u hier graag over.
